Türk parası mevduat payını arttırdı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü Mart 2011 Raporu’na göre Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık oranlarına ilişkin aldığı kararlar, bir yandan Türk parası mevduat artış hızının yavaşlamasına neden olurken, diğer yandan mevduat ve katılım fonlarının vadesinin sınırlı olsa da uzamasını sağladı. Toplam mevduat 2011 yılının ilk çeyreğinde yüzde 2 oranında, 12.3 milyar TL tutarında artarak 629.3 milyar TL’ye yükseldi. Mevduat artış hızı, 2010 yılının son çeyreğinde bir önceki döneme göre yüzde 7.7 düzeyindeydi. Mevduat artış hızının 2011 yılının ilk çeyreğinde ivme kaybetmesinde Türk parası mevduat artışının yüzde 1.3’e gerilemesi etkili oldu. 2010 yılı son çeyrekte Türk Lirası mevduat artış oranı yüzde 10.3 düzeyindeydi. Türk lirası mevduat artış hızının yavaşlaması ise Merkez Bankası’nın, Türk Lirası zorunlu karşılık oranını mevduatın vade yapısına göre farklılaştırma yoluna gitmesine bağlı olarak mevduatın maliyetinin artmasından kaynaklandığı şeklinde değerlendirildi. Yıllık bazda (Mart 2010-2011) ise toplam mevduatın yüzde 17.8 oranında, 95.1 milyar TL tutarında arttığı görüldü.

3-6 AY VADELİ MEVDUATIN PAYI 1.3 PUAN ARTTI

Merkez Bankası’nın 17 Aralık 2010, 24 Ocak 2011 ve 23 Mart 2011 tarihli kararları ile yüzde 6 olan Türk lirası zorunlu karşılık oranını, mevduatın vade yapısına göre farklılaştırma yoluna gitmesi mevduatın vade yapısının uzamasında sınırlı da olsa etki yaptı. 2011 yılının ilk çeyreğinde Türk parası mevduatın vade dağılımı üzerindeki etkisi incelendiğinde; vadesiz mevduatın payında önemli oranda değişiklik gerçekleşmediği görüldü. Diğer taraftan 1 aya kadar vadeli Türk Parası mevduatın toplam Türk Parası mevduat içindeki payının 4.3 puan gerilerken, 1-3 ay arası vadelilerin payının 2.4 puan, 3-6 ay arası vadelilerin payının 1.3 puan, 6-12 ay arası vadelilerin payının 0.2 puan, 1 yıl ve üzeri vadelilerin payının 0.8 puan yükseldiği belirlendi. Mudilerin Türk parası vadeli mevduatta özellikle 1 aya kadar vadeliden 3 aya kadar vadeliye geçmeleri, Merkez Bankası’nın TL zorunlu karşılık oranlarını, mevduat ve katılım fonlarının vade yapısına göre farklılaştırmasının, Türk bankacılık sektöründe mevduat ve katılım fonlarının vadesinin sınırlı da olsa uzamasını sağladığını ortaya koydu.

YABANCI PARA MEVDUAT 4.3 MİLYAR DOLAR ARTTI

2011 yılının ilk çeyreğinde yabancı para mevduat 3.5 milyar doları ticari mevduat kaynaklı olmak üzere 4.3 milyar dolar artış gösterdi. Yıllık bazda (Mart 2010- 2011) incelendiğinde ise Türk parası mevduatın yüzde 21.5 oranında, 77.8 milyar TL tutarında artarken, yabancı para mevduatın yüzde 8.4 oranında, 9.7 milyar dolar tutarında arttığı görüldü.
Türk parası-yabancı para mevduatta görülen söz konusu gelişmeler mudilerin döviz kurlarının azaldığı dönemlerde TL mevduattan döviz tevdiat hesaplarına yönelme, döviz kurlarının arttığı dönemlerde ise döviz tevdiat hesaplarını kapatarak TL mevduata yönelme şeklindeki eğilimlerini sürdürdüklerini gösterdi.

TASARRUF MEVDUATININ TOPLAM MEVDUAT İÇİNDEKİ PAYI ARTTI

2011 yılının ilk çeyreğinde tasarruf mevduatının toplam mevduat içindeki payı 0.9 puan ve diğer mevduatın payı 0.6 puan artarken, ticari mevduatın payı 1.5 puan azaldı. Katılım fonlarının payı ise değişmedi. Türk parası tasarruf mevduatı 2011 yılının ilk çeyreğinde yüzde 4.8 oranında artarak 252.5 milyar TL’ye, yabancı para tasarruf mevduatı da yüzde 0.3 oranında artarak 62.2 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde Türk parası ticari mevduat yüzde 9.4 oranında azalarak 103.5 milyar TL’ye gerilerken, yabancı para ticari mevdut yüzde 7.1 oranında artarak 53 milyar dolara yükseldi.

TÜRK PARASI KATILIM FONLARI 22.6 MİLYAR TL

2011 yılının ilk çeyreğinde Türk parası katılım fonları 520 milyon TL artarak 22.6 milyar TL’ye, yabancı para katılım fonları da 71 milyon dolar artarak 7.2 milyar dolara yükseldi. Mart 2011 itibariyle toplam mevduatın yüzde 5.4'ü katılımlarından oluştu.

YURTDIŞI ŞUBELERDE TOPLANAN MEVDUAT AZALDI

Yurtdışı şubeler nezdinde toplanan mevduat 2011 yılının ilk çeyreğinde yüzde 31.7 oranında azalarak 32.2 milyar TL’e geriledi. 2010 yılsonunda yurtdışı şubelerdeki mevduatın yüzde 86.5’i Bahreyn ve Malta'daki off-shore şubeler tarafından toplanırken, Mart 2011 döneminde söz konusu oran yüzde 63.6’ya geriledi. Mart 2011 itibariyle toplam mevduatın yüzde 5.1’ini oluşturan yurtdışı şubelerdeki mevduat gerilemesinde, Bahreyn’deki şubelerce toplanan mevduatın, bölgedeki toplumsal olayların etkisiyle yüzde 77.9 oranında azalması belirleyici oldu.