Kız çocuklarında erkeklere oranla daha fazla görülürken, boy uzamasının hızlı olduğu 0-5 ve 10-15 yaş gruplarında fark edilir hale geliyor. Skolyoz zamanında tedavi edilmezse, erişkin dönemde şiddetli ağrılar ve omurgadaki eğrilikten kaynaklanan duruş bozukluklarına neden oluyor.
Memorial Antalya Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Bülent Fahri Kılınçoğlu, skolyoz ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Skolyoz erken dönemde belirti vermeyebilir
Ayakta dik duran bir insanın; omurgasına arkadan bakıldığında düz, omuzlar ve kalçanın ise yere paralel ve simetrik konumda olması gerekir. Eğer bu denge bozulur, sağa veya sola eğim başlarsa bu durum skolyoz olarak isimlendirilir. 10 dereceye kadar olan eğrilikler normal kabul edilirken, bundan daha yüksek dereceli eğrilikler skolyoz olarak tanımlanır ve zamanında tedavi edilmezse ciddi sonuçlara neden olur.
Ailesinde skolyoz olanlar risk altında
Anne karnında veya büyüme çağında omurga kemikleri ile kemikleşme kıkırdaklarının asimetrik olgunlaşması veya tam gelişememesinden kaynaklanan skolyozda genetik faktörler etkilidir. Birinci derece yakınlarında skolyoz tanısı olanlar daha fazla risk altındadır. Buna ek olarak; bazı bağ dokusu ve kas hastalıkları ile kemik dokusunun normal gelişimine rağmen omurilikten kaynaklanan nörolojik hastalıklar da skolyoza yol açabilir. Yetişkin çağda ise özellikle 60 yaşından sonra kemik erimesi ve osteoporoz ile ortaya çıkabilir.
Skolyoz ilerlerse akciğerlere ve kalbe zarar verebilir
Büyüme çağındaki çocukların uzun süre devam eden sırt ve bel ağrıları, büyüme ve diğer fizyolojik ağrılardan ayırt edilmelidir. Ebeveynler, çocuklarında bu tür eğriliklerden şüphelendiklerinde, yaşı ne olursa olsun mutlaka bir beyin ve omurilik cerrahisi uzmanına danışmalıdır. Çocukluk ve ergenlik çağında ortaya çıkan skolyozlarda ortak problem dış görünüş ön planda olmasına karşın, ileri yaşlarda ortaya çıkanlarda ve ilerleyen durumlarda ağrı ve nörolojik bulgular belirgindir. Ağır skolyoz hastalarında akciğerler ve kalp etkilenerek, kapasiteleri azalır ve hayat konforu bozulur.
Uzun süreli takip gerekli
Skolyoz, erken dönemde fark edilirse özel egzersizler ve korseleme ile büyük oranda tedavi edilebilir. Egzersizlerle, zıt kas gruplarının güçlendirilmesi, eğrilik artışının durdurulması ve geriye döndürülmesi amaçlanmaktadır. Bu tedavilerle beraber, varsa sistemik hastalıkların tedavileri de birlikte yapılmalıdır. Dikkatli planlama, yıllar boyu devam edecek takip ve tedavi programı için hem hastaların, hem de ailelerin duyarlı ve sabırlı olması gerekmektedir. Bu tür hastalarda ortalama takip süresinin 10–15 yıl olduğu unutulmamalıdır.
İleri cerrahi ile tedavide başarı oranı yüksek
Egzersiz ve korse tedavisine rağmen skolyoz derecesi artan hastalarda cerrahi ilk seçenektir. Cerrahi ile ilerleme durdurulur, kozmetik problemler giderilir, varsa ağrı ve nörolojik bulgular ortadan kaldırılır. Geçmiş yıllarda kullanılan metal kökenli malzemeler, teknik olarak çok geliştirilmiş ve uygulanması daha kolay ve pratik hale gelmiştir. Ayrıca ameliyat sırasında kullanılan görüntüleme cihazları ile omurilik ve sinir hasarını önlemeye yönelik özel aletlerle başarı oranları da son derece yüksek seviyelere ulaşmıştır.
TÜRKİYE
Sayfa başına git
